INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Michał Link h. Prawda  

 
 
1 poł. XVII w. - przed 15.05.1698
Biogram został opublikowany w 1972 r. w XVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Link (Linck) Jan Michał (Johann Michel) h. Prawda (zm. 1698), architekt, oficer artylerii, inżynier w Zamościu. Był zapewne pochodzenia niemieckiego. Przynajmniej od r. 1685 używał polskiego herbu Prawda. Data nobilitacji nie jest znana. Od 1 IX 1652 był w służbie ordynatów Zamoyskich w Zamościu, początkowo jako puszkarz, od ok. r. 1668 – ceikwart, od 1687 – major artylerii. Wysoką wiedzę w zakresie architektury militarnej zdobył przebywając, być może, jakiś czas za granicą na koszt Zamoyskich. Cieszył się dużym zaufaniem dworu, skoro powierzano mu również sprawy gospodarcze i płacono od r. 1688 najwyższą pensję – 400 zł kwartalnie. Miał pieczę nad wszystkimi sprawami budowlanymi i artystycznymi w Ordynacji.

Jako inżynier unowocześniał od ok. r. 1676 fortyfikacje Zamościa. Zaprojektował i wzniósł bastion południowo-zachodni o nowoczesnej konstrukcji, na którego murze był napis: «studio et arte D. Joannis Link artileriae Majoris» z datą 1694. Działał w dziedzinie architektury świeckiej, której uczył się najpewniej pod kierunkiem architekta Jana Jaroszewicza. Przekształcił w duchu baroku pałac ordynacki w Zamościu (1689–90) oraz prawdopodobnie projektował fasadę własnej kamienicy tamże (Rynek nr 3a) o formach północnego klasycyzującego baroku (4. ćwierć XVII w.). Był zapewne projektantem architektury okazjonalnej, m. in. «castrum doloris» ordynata Marcina Zamoyskiego w kolegiacie zamojskiej w r. 1689. Najliczniejszą grupę jego dzieł stanowią obiekty sakralne. Jest to 12 kościołów na terenie Ordynacji i w najbliższych okolicach. Dwa z nich mają autorstwo udokumentowane archiwalnie. Są to: szczyty kościoła Franciszkanów w Zamościu (1680–5, rozebrane 1887) i kościół Benedyktynek w Sandomierzu (1686–96). Drogą uderzających analogii przypisano L-owi kościoły: Reformatów (po 1674) i Klarysek (przed 1696) w Zamościu, parafialne w Uhnowie (ok. 1680–95) i w Wojsławicach (1684–90, przebudowa po pożarze), Bernardynów w Radecznicy (ok. 1686–95), Dominikanów w Krasnobrodzie-Podklasztorzu (ok. 1690–99), Pijarów w Warężu (1693), Dominikanów w Tarnobrzegu (1693–1706), Dominikanów w Janowie Lubelskim (Ordynackim, 1694–1700), parafialny w Warężu (1698). Kościoły projektowane przez L-a są dosyć skromne o schematycznym planie i bryle, jednonawowe typu ściennofilarowego z zamkniętym prosto prezbiterium, niekiedy z wieżami przy fasadzie, z bogatymi szczytami i dekoracyjnymi obramieniami okien. Jest to architektura rozwijająca w duchu pełnego baroku formy stworzone przez Jaroszewicza. W starszej literaturze naukowej autorstwo wielu wymienionych kościołów mylnie przypisywane było Wojciechowi Lenartowiczowi, który był jedynie wykonawcą niektórych projektów L-a (np. w Uhnowie).

L., oprócz domu w rynku, miał też nieruchomości na przedmieściach Zamościa, m. in. ogród. Zmarł przed 15 V 1698 r. Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa z Kordulą miał syna Aleksandra (ur. 1659); z drugiego z Anną Eleonorą miał dzieci: Katarzynę (ur. 1685), Aleksandra (ur. 1688), Bogumiłę Barbarę (ur. 1689), Aleksandrę Ludwikę (ur. 1691), Daniela (ur. 1692), Mariannę Zofię (ur. 1694) i Adama (ur. 1695). Jeden z synów został wysłany w r. 1696 przez Zamoyskiego za granicę w celu kształcenia się w sztuce wojskowej.

 

W. Enc. Powsz., (PWN); Łoza, Architekci; Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. III z. 11; – Baranowska Z., Sygietyńska H., Rynek zamojski w XVII wieku, „Kwart. Archit. i Urban.” R. 12: 1967 z. 1 s. 51; Biesiekierski J., Zarys historii rozwoju fortyfikacji w Polsce niepodległej, „Saper i Inżynier Wojsk.” R. 3: 1924 s. 340; Dutkiewicz J., Miasto arkad Odrodzenia, „Arkady” R. 4: 1938 nr 9 s. 465; Herbst S., Zachwatowicz J., Twierdza Zamość, W. 1936; Kowalczyk J., Dwór artystyczny Jana Zamoyskiego „Sobiepana”, w: Sarmatia artistica, W. 1968 s. 125–6; tenże, Inżynier J. M. L. autor tzw. lenartowiczowskiej grupy kościołów z 2. połowy XVII w., „Biul. Hist. Sztuki” R. 23: 1961 nr 2 s. 185; Miłobędzki A., Znaczenie środowiska zamojskiego w architekturze, w: Zamość i Zamojszczyzna w dziejach i kulturze polskiej, Zamość 1969 s. 130–1; – AGAD: BOZ seria I t. 32 plik 344 nr 20–22, AZ sygn. 2582 s. 259; Arch. Kolegiaty w Zamościu: Liber bapt. (1668–1706) s. 277, 298, 307, 317, 329, 350, 370, 376, 381, 382, 401, 406, 418, 421, 434; B. Czart.: rkp. 3644 s. 11, 21; B. Narod.: BOZ sygn. 1815 k. 193; WAP w L.: OZ sygn. 119h s. 84, OZ sygn. 119i s. 236, Acta Consul. Zamosc. T. 9 (1688–89) k. 318v., 866, B. Acta Advoc. Zamosc. T. 24 (1678–84) k. 397v.–399, T. 26 (1690–95) k. 10, 104v.–105, 598v.

Jerzy Kowalczyk

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zygmunt III (Waza)

1566-06-20 - 1632-04-30
król Polski
 

Andrzej Bobola h. Leliwa

ok. 1591 - 1657-05-16
święty
 

Jan Wężyk

1575 - 1638-05-27
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Paweł Potocki h. Pilawa

brak danych - przed 1675-12-23
kasztelan kamieniecki
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.